W labiryncie teatru

Już po spektaklu. Jeszcze długo możemy mieć w pamięci głośną muzykę, a przed naszymi oczami pojawiać się będą kolejne figury polki, walca czy poloneza. Dużo się działo, aktorzy mówili głośno i szybko, tańczyli, krzyczeli, kłócili się i płakali. Nie było bohaterów nijakich – każdy z nich był charakterystyczny – mówił w sposób energiczny, żywiołowy, a przeżycia i emocje oddawał całym ciałem. Akt drugi to niemalże chaos...

Maciej Preyer zadbał o scenografię, Elżbieta Terlikowska o kostiumy, a o choreografię wcale nie Fikalski, ale Emil Wesołowski. Wszystko po to, aby oddać sposób życia i funkcjonowania mieszczan przełomu XIX i XX wieku. Nieco w krzywym zwierciadle, ale jednak.

Spektakl jest historią mieszczańskiej, urzędniczej rodziny Żelskich, którzy pod wpływem wizyty Pulcherii Wicherkowskiej postanawiają wyprawić wieczór taneczny i prowadzić dom otwarty. Lista gości powstaje szybko, a Alfons Fikalski – znany hulaka i wodzirej spotkań towarzyskich – obiecuje poprowadzenie tańców. Karnawałowy bal niekoniecznie jest sukcesem, jest za to prezentacją różnorodnych charakterów – od obrażonej i zdziwionej Kamili, cierpiącej na ból głowy pani domu czy zawiedzionego wuja Telesfora, przez „wymarzonych” kawalerów, po Ciuciumkiewiczów z czterema córkami na wydaniu, które są kwintesencją komizmu i przerysowania. Spektakl kończy się deklaracjami, że nigdy więcej nie będzie żadnego balu i radością, że dom znów zostanie zamknięty

Recenzja 1 – co myślisz o tej opinii?

Dramat Bałuckiego jest przede wszystkim komedią, a jak to w przypadku tego typu tekstów bywa, jego największą siłą jest aktualność. „Charaktery i typy ludzkie się nie zmieniają” – jak powiedziała reżyserka przedstawienia w rozmowie z dyrektorem artystycznym Teatru Polskiego Januszem Majcherkiem. „Dom otwarty” to rzecz o plotce, powierzchowności relacji, bufonadzie i tak dla nas charakterystycznej megalomanii. Wszystko to ubrane w lekką formę, w której świetnie odnaleźli się etatowi aktorzy stołecznej sceny. Dom otwarty, czyli jak nabawić się bólu głowy?

Konrad Pruszyński, Blog autorski, 16.02.2024

Recenzja 2 – co myślisz o tej opinii?

Bałucki, to nie tylko obserwator, ale właśnie milczący świadek zdarzeń, który jak duch przemieszcza salony, podpatrując ten korowód dziwacznych współmieszkańców jednego miasta. Jedynym wybawieniem staje się strzał w skroń, bowiem świat społeczny jest zabójstwem dla indywidualności jednostki. Satyra jest wyrazista, ale finał jeszcze bardziej klarowny. Pod płaszczem pozornej zgody kryje się kurz niechęci, małostek i ludzkich zawiści.

Krakowskie ploty

Benjamin Paschalski, Blog Kulturalny Cham, 07.02.2024

Pytania otwarte

1. Zmęczony całym balem Franciszek odkręcił dzwonek, „żeby państwo mieli spokój”, a wszyscy odetchnęli z ulgą. Z czym zmierzyli się mieszkańcy, gdy otworzyli swój dom?
2. Na czym budowany jest komizm w przedstawieniu? Jakie jego rodzaje możemy wskazać? W jakim stopniu komizm ujawnia się w języku i sposobie mówienia, w jakim w konkretnych sytuacjach, w jakim w kreacjach bohaterów?
3. Czy spektakl nas tylko śmieszy? A może wręcz przeciwnie – oglądając zachowanie mieszczan poprzednich stuleci, czujemy rozczarowanie i smutek?
4. Spektakl Bałuckiego może być nazwany satyrą. Na kogo lub na co? Jakie przywary społeczne i zachowania ukazuje w swojej sztuce komediopisarz?
5. Czy w spektaklu możemy dostrzec mechanizmy powstawania intryg, kłamstw i manipulacji? Która bohaterka w tym przewodzi?
6. W jaki sposób zostaje ukazany temat społecznych ról kobiet i mężczyzn? Czy wg Ciebie utrwalone zostają jakieś stereotypy
7. Czy w wykreowanych przez Bałuckiego bohaterach można dostrzec cechy współczesnych ludzi, a może są to postacie zupełnie nieprzystające do naszych czasów?